લંડનના આપણા બહુમાન્ય સાપ્તાહિક “ગુજરાત સમાચાર'માં ૧૯૯૮ના ઓક્ટોબરની બીજી તારીખ ને વિક્રમસંવત્ ૨૦૫૪ની વિજયાદશમીના શુભ દિવસથી હપ્તાવાર પ્રગટ થવી શરૂ થયેલી ‘બળતા પલાશ' નામની મારી ધારાવાહી નવલકથા “જો તુમ તોડો પિયા” ના નવા નામાભિધાનથી આજે પુસ્તકાકારે પ્રસિદ્ધ થતાં મને ઘણો આનંદ થાય છે.
મારી લેખનપ્રવૃત્તિમાં સદાસર્વદા જાગૃત રસ ધરાવતાં મારાં પત્ની વિમળાદેવીને “બળતા પલાશ' નામ ઓછું ગમતું હોવાથી ગ્રંથસ્થ થવા ટાણે એ નામ બદલીને મેં ‘જો તુમ તોડો પિયા' રાખ્યું છે. અને એ કારણે પહેલા પ્રકરણમાં તેમજ અન્યત્ર કંઈક ફેરફાર પણ કરવા પડ્યા છે.
આ વાર્તાના નાયક ગોવિંદ રાધાને તજી દીધી છતાં હું તમને તજનાર નથી. તમે ભલે મારી સાથેનો પ્રેમસંબંધ તોડી નાખો, પણ હું એ તોડવાની નથી. તોડીને કોની સાથે જોડવો' એવી દાંપત્યભાવનાને દઢપણે વળગી રહેતી વાર્તાની નાયિકા રાધાને ધ્યાનમાં રાખીને જો તુમ તોડો પિયા” નામના મીરાંના સુવિખ્યાત ગીતનું મુખડું આ નવલના નવા શીર્ષક રૂપે પસંદ કર્યું છે. વાચકોને યથાર્થ લાગશે એવી આશા છે.
વળી આ વાર્તાના નિર્માણમાં મને પ્રેમ ને આગ્રહપૂર્વક આ ધારાવાહી લખવાનું ઈજન દેતા ગુજરાત સમાચાર'ના સૌજન્યમૂર્તિ તંત્રીશ્રી સી. બી. પટેલ, શ્રીમતી પુષ્પાબહેન, મેનેજિંગ એડિટર શ્રીમતી જ્યોત્નાબહેન શાહ તથા સમગ્ર ગુ. સ. પરિવારનો હું ખૂબ હૃદયપૂર્વક આભાર માનું છું.
એ જ રીતે આ સાપ્તાહિકના વિશાળ વાચકવર્ગે જે પ્રેમ ને કદરદાનીથી આ ધારાવાહીને અપનાવી છે એની ગવાહી તો એમના જ શબ્દોમાં ઘોષિત થતી પ્રતિભાવના પડઘા'માં પેશ છે.
તદુપરાંત, મારી વાર્તાઓને હંમેશાં રસપૂર્વક વાંચીને મને પ્રોત્સાહિત
રાખતા ને મારી સમગ્ર લેખનપ્રવૃત્તિમાં આત્મીયતાથી રસ લેતા મારા પરમ સાહિત્યમિત્ર અને મૂર્ધન્ય વાર્તાકાર તેમજ મર્મજ્ઞ ને વિદ્વાન્ વિવેચક શ્રી. ટી.પી. સૂચકજીનો આ વાર્તાના સમાપ્તિ પ્રકરણ સમયે સંક્ષિપ્ત છતાં સર્વગ્રાહી વિહંગાવલોકન' લખી આપવા બદલ જેટલો ધન્યવાદ કરું એટલો ઓછો છે.
એમ જમારાં પુસ્તકોને હંમેશાં પ્યાર-મમતાપૂર્વક પ્રકાશિત કરતા રહેતા પ્રવીણ પ્રકાશન પ્રા. લિ.ના માલિક શ્રી. ગોપાલભાઈ પટેલને કેમ ભૂલાય? આ વાર્તાનું સુંદર ને સુઘડ છાપકામ કરી, આકર્ષક પુસ્તક ' 1 રૂપે પ્રસિદ્ધ કરવા બદલ હું એમનો ગુણઓશિંગણ છું.
અને અંતમાં, આ વાર્તા વિષે મારી પોતાની વાત કરું તો પૂર્વ | આફ્રિકાના વસવાટ દરમિયાન આપણા ભારતીય સમાજ-જીવનનું જે | દર્શન થયું એના આઘાત-પ્રત્યાઘાત ઝીલીને આ વાર્તાનાં પાત્રો અને પ્રસંગોનું ઘડતર કરતાં મને દિવ્ય આનંદની અનુભૂતિ થઈ છે. ઘણી વાર તો એ પાત્રોએ મને વહેલી સવારની મીઠી નિદ્રામાંથી જગાડીને કલમ પકડાવી છે, ને ક્યારેક હું એમને દોરું તે કરતાં વધારે તે મને દોરી ગયાં છે!
એ જ ન્યાયે, કરુણાન્ત બનાવવા ધારેલી આ વાર્તાને વાર્તા-નાયક ગોવિંદે સુધરી જઈને સુખાત્ત બનાવી દીધી છે! સર્જક માત્રનો આવો કંઈક અનુભવ હોય છે. હું એમાં અપવાદ ક્યાંથી હોઈ શકું? . એટલે વાચકોને મારી આ વાર્તા દાધારંગી લાગે કે રાધારંગી, અધૂરી લાગે કે મધુરી... સાદર સમર્પિત છે!
પોપટલાલ પંચાલ