जे विद्यार्थी आपापल्या शैक्षणिक वर्षात नापास होतात त्यांचे काय होते याचा कधी विचार केला आहे का? ते कुठे जातात? ते कमावण्यासाठी काय करतात? ते आयुष्यात स्थिरावतात का? अपयश त्यांना पछाडते का? त्यांचे कुटुंबीय त्यांचे अपयश स्वीकारतात का? त्यांची प्रतिक्रिया कशी आहे? या विद्यार्थ्यांची लग्नं होतात की नाही? त्यांच्या स्वप्नांचे काय होते? चांगले जीवन जगण्यासाठी शैक्षणिक उत्कृष्टता हाच उपाय आहे का? आपली लाडकी पितृसत्ता त्यांच्याशी कशी वागते? ते त्यांच्यातील धुमसत्या रागाचं काय करतात?

ही भारतीय शिक्षण व्यवस्थेच्या अप्रकाशित बाजूची कथा आहे जिची ९० च्या दशकात लातूर पॅटर्न मॉडेलच्या उत्कंठावर्धक यशानंतर फारशी चर्चा झालेली नाही. नापास विद्यार्थ्यांना समाजाचा भाग मानले जात नाही. ते जाणूनबुजून किंवा नकळत बाजूला केले जातात. ही कादंबरी त्या उपेक्षित प्रजातींवर प्रकाश टाकते ज्या त्यांच्या महाविद्यालयीन जीवनात अपयशी ठरल्या आहेत आणि समाज व शिक्षण व्यवस्थेने त्यांना वाळीत टाकलं आहे.

यात नितीन, प्रकाश, आशिष, संतोष, सुनील, दीपक आणि विकास या सर्व कॉलेजमध्ये जाणाऱ्या विद्यार्थ्यांची कहाणी आहे ज्यांनी अत्याचाराला तोंड दिले. ते संघटना स्थापन करून प्रतिक्रिया देतात. ती संस्था त्यांना त्यांच्या इच्छा पूर्ण करण्यास मदत करते का? त्यांच्या निराशेतून आणि नैराश्यातून बाहेर पडण्याचा हा एकमेव मार्ग आहे का?

ही कादंबरी अयशस्वी झालेल्यांना एकच उपाय देत नाही परंतु एखाद्या व्यक्तीला जगण्यासाठी किती शिक्षण आवश्यक आहे यासारखे महत्त्वाचे प्रश्न विचारून समाज-शिक्षण व्यवस्थेचे विश्लेषण करते.